Δυσλειτουργίες
θυρεοειδούς αδένα

Ο υπερθυρεοειδισμός

Ο θυρεοειδής αδένας υπερλειτουργεί και παράγει μεγαλύτερα ποσά ορμονών από αυτά που χρειάζονται.  

Ο υπερθυρεοειδισμός μπορεί να οφείλεται: 

• είτε σε νόσο του Graves  
• είτε σε  υπερλειτουργικό όζο του θυρεοειδούς (τοξικό αδένωμα) 

Συμπτώματα υπερθυρεοειδισμού

• Κόπωση και διαταραχές του ύπνου 
• Διαταραχές της διάθεσης, ευερεθιστότητα και κάποιες φορές κατάθλιψη 
• Απώλεια βάρους παρά την αυξημένη όρεξη 
• Εφίδρωση, δυσανεξία στη ζέστη και υπερβολική δίψα 
• Αίσθημα παλμών 
• Τρόμος χεριών 
• Διαταραχές της εμμήνου ρύσης – λιγότερο αίμα στη διάρκεια της περιόδου ή συχνές καθυστερήσεις 
• Διάρροιες ή αυξημένη συχνότητα κενώσεων 
• Μυϊκή αδυναμία 

Η νόσος Basedow-Graves

Η νόσος Basedow-Graves (θυρεοτοξίκωση) οφείλεται στην παρουσία ενός ειδικού αντισώματος που ονομάζεται anti-TSH (αντίσωμα εναντίον της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης), το οποίο διεγείρει την αύξηση των κυττάρων του θυρεοειδούς και την παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων θυρεοειδικών ορμονών. Η βρογχοκήλη που παρατηρείται σε αυτή την περίπτωση δεν οφείλεται στην υπερέκκριση TSH αλλά στην παρουσία του συγκεκριμένου αυτοαντισώματος.  

Ο υποθυρεοειδισμός

Ο θυρεοειδής αδένας υπολειτουργεί και δεν παράγει την απαραίτητη ποσότητα ορμονών.  

Τα κύρια αίτια του υποθυρεοειδισμού είναι δύο: 

• οι αυτοάνοσες παθήσεις (τα θυρεοειδικά κύτταρα καταστρέφονται από ίδια τα λευκά αιμοσφαίρια του οργανισμού τα οποία «επιτίθενται» στον θυρεοειδή αδένα) 
• τα ιατρογενή αίτια (μερική ή ολική αφαίρεση του θυρεοειδούς) 

Σπάνια αίτια υποθυρεοειδισμού είναι η συγγενής θυρεοειδική ανεπάρκεια (συγγενής υποθυρεοειδισμός), επιπλοκή ιογενούς λοίμωξης ή ανεπιθύμητη ενέργεια κάποιων φαρμάκων.  

Συμπτώματα υποθυρεοειδισμού

• Σωματική και πνευματική κόπωση λιγότερο ή περισσότερο έντονη 
• Ωχρότητα και ξηρότητα δέρματος 
• Υποθερμία (ελάττωση της θερμοκρασίας του σώματος) και αίσθημα ψύχους 
• Αραίωση τριχοφυΐας με αποτρίχωση και απώλεια των φρυδιών 
• Δυσκολίες συγκέντρωσης και απώλεια μνήμης 
• Δυσκοιλιότητα 
• Οιδήματα και αύξηση βάρους παρά τη μειωμένη όρεξη  
• Ελαττωμένος καρδιακός ρυθμός (βραδυκαρδία) 
• Κράμπες, πόνοι και δυσκαμψία μυών 

Η νόσος ή θυρεοειδίτιδα Hashimoto

Σε ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Hashimoto, η βρογχοκήλη οφείλεται στη συσσώρευση λευκών αιμοσφαιρίων και φλεγμονώδους υγρού στο θυρεοειδή αδένα, γεγονός που προκαλεί την καταστροφή των θυρεοειδικών κυττάρων και τελικά στη θυρεοειδική ανεπάρκεια (υποθυρεοειδισμός).

Στην αρχή, η παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών ελαττώνεται, με αποτέλεσμα την ελάττωση της συγκέντρωσης τους στο αίμα και τη συνεπακόλουθη αυξημένη απελευθέρωση TSH με τελικό αποτέλεσμα την αύξηση του μεγέθους του θυρεοειδή (βρογχοκήλη). Σε προχωρημένο στάδιο, η βρογχοκήλη μπορεί να υποχωρήσει εξαιτίας της προοδευτικής καταστροφής του αδένα.  

Οι διαταραχές συναισθημάτων στις δυσλειτουργικές θυρεοειδικές παθήσεις

Οι δυσλειτουργίες του θυρεοειδούς μπορούν να προκαλέσουν συναισθηματικές διαταραχές. Οι ασθενείς με υπερθυρεοειδισμό εμφανίζουν συχνά νευρικότητα ή ασυνήθιστη ευερεθιστότητα. Οι ασθενείς με υποθυρεοειδισμό από την άλλη εμφανίζουν εύκολη κόπωση και επεισόδια κατάθλιψης.  

Τόσο οι ασθενείς όσο και το περιβάλλον τους οφείλουν να κατανοήσουν ότι αυτές οι διαταραχές είναι συχνές και συνήθως εξαφανίζονται με την έναρξη της θεραπείας. Θα πρέπει επίσης να κατανοήσουν ότι επειδή η εγκατάσταση τους είναι πολύ σταδιακή η βελτίωση μετά την έναρξη της θεραπείας μπορεί να απαιτήσει σημαντικό χρόνο.  

Επειδή τα συμπτώματα είναι δύσκολο να αναγνωριστούν στην αρχή, οι συναισθηματικές διαταραχές και οι διαταραχές της συμπεριφοράς μπορεί να είναι τα μόνα σημεία των παθήσεων του θυρεοειδούς.